Engelliler Haftası’nda Gündem “Erişilebilirlik”
Yılın 10-16 Mayıs tarihlerinde kutlanan Engelliler Haftası, sakatların her alanda uğradığı ayrımcılığı vurgulamanın, hak talebini yükseltmek ve görünür kılmanın imkânı oluyor. Bu yıl Engelliler Haftası’nda #ŞartnamelerdeErişilebilirlikŞart denerek erişilebilirlik talebi hep bir ağızdan yükseltildi. MAD’ın ilk çalışma konularından biri olan sakatlığı mekânda adalet perspektifinden nasıl ele alıyoruz? Erişilebilirliği nasıl tartışıyoruz? Bakış açımızı oluşturmak ve yaygınlaştırmak amacıyla bugüne kadar yaptığımız üretimlere bir göz atalım.
MAD olarak mekânda adalet kavramını derinleştirmek için ilk odağımız sakatlık konusu olmuştu. Uzun soluklu çalışmamız beyond.istanbul’un ilk sayısını Mekânda Adalet ve Sakatlık başlığıyla çıkarmıştık. Hem Türkiye’de sakatlığın toplumsal bağlamını tartışmak hem de mekân çalışmalarında erişilebilirlik meselesinin mimari/kentsel müdahale sorununa indirgenmesini aşmak amacıyla alandan hak savunucularının, uzmanların, akademisyenlerin katkısıyla oluşturduğumuz yayın, temel bir referans kaynak hâline geldi. Yayını online ve ücretsiz olarak buradan inceleyebilir, sesli dergi olarak yayınladığımız dosyalara buradan ulaşabilirsiniz. (Yayında engellilik yerine neden sakatlık kavramını kullanmayı tercih ettiğimize dair bir tartışma için Sibel Yardımcı’nın yazısını okuyabilirsiniz.)
Yayının tanıtım etkinliği olarak düzenlenen Mekânda Adalet ve Sakatlık söyleşisinde, sakatlığın kavramsal boyutundan gündelik yaşamdaki deneyimlere, mekânla ilişkiden geleceğe dair umut vaat eden pratiklere kadar pek çok konu ele alındı. Toplantıdaki kilit tartışmalarda “normal” kavramının sakatlık çalışmalarında neye tekabül ettiği, “sakatlık” ile “engellilik” arasındaki farkın ne olduğu, mekân tasarımında sakatlığın nasıl hâlâ istisna bir durum olarak algılandığı, toplumun sakat bireylerle kurduğu eşitsiz ilişkiler, engelleyen sistemlerin aşılarak sakat bireyi edilgen olmaktan çıkarmak yönünde atılan adımlar konuşuldu.
“hâlâ algı olarak ‘engelli kardeşlerimiz’in ötesine giden bir bakış açısı yok”
2018 Yerel Seçimleri öncesinde sakat hakları aktivistleri Bülent Küçükaslan ve Hakan Özgül ile siyasilerin sakat haklarına bakışını ve erişilebilirlik sorunları üzerine konuştuk.
MADakademi Buluşmaları’nın webinar formatındaki 11. etkinliğinde Netflix’in yayınladığı Crip Camp: Engelli Devrimi isimli belgesel üzerinden Türkiye’deki sakat hakları aktivizmini ve salgın günlerindeki durumu konuştuk.
MAD Podcast’in Salgın ve Sonrası serisinin beşinci bölümü, zihinsel engelli bireylerin ve ailelerinin yaşamları boyunca karşılaştıkları engelleri ve bunları aşmak için verilen mücadeleleri yine bir tanıklık üzerinden aktarıyor. Yayını Spotify, MAD YouTube sayfası, Google Podcasts ve Apple Podcasts üzerinden dinleyebilir, metin olarak buradan okuyabilirsiniz.
Herkes için erişilebilir, kapsayıcı, yaşanabilir mekânların oluşturulması adına yerel yönetimler için somut adımlar ve politika önerilerini içeren politika metinleri serisinin ilkini Sakatlar İçin Mekânda Adalet başlığıyla hazırladık. Yayını buradan inceleyebilirsiniz.
Herkes için erişilebilirlik adına MAD ne yapıyor? Sakatlık ve mekânda adalet arasındaki ilişkiyi nasıl kurduğumuzu, üretimlerimizi ve faaliyetlerimizi erişilebilir yapmak adına çabalarımızı burada anlatmıştık.